Kliker treningowy dla psa — co to jest i jak go używać?

Kliker treningowy dla psa to małe urządzenie, które wydaje charakterystyczny dźwięk po naciśnięciu przycisku. Jest to narzędzie, które pomaga w szkoleniu psa poprzez pozytywne wzmacnianie. Polega ono na nagradzaniu psa za prawidłowe wykonanie komendy lub pożądanego zachowania. Dźwięk klikera sygnalizuje psu, że zrobił coś dobrze i że zaraz otrzyma nagrodę, np. smakołyk, zabawkę lub głaskanie.

Trening oparty na nagradzaniu

Trening oparty na nagrodach (znany również jako "pozytywne wzmacnianie") jest skuteczną i przyjazną metodę szkolenia psów. 

• Korzyści z Treningu: Trening nie tylko aktywuje umysł psa, ale także pomaga w budowaniu więzi i zrozumieniu się nawzajem. Bez treningu, świat może być dla psa dość zagmatwanym miejscem, ponieważ ludzie oczekują, że psy będą zachowywać się w określony sposób i przestrzegać pewnych zasad. Psy muszą najpierw zrozumieć te zasady, aby mogły się ich trzymać.

• Metoda Pozytywnego Wzmocnienia: Najłatwiej jest uczyć się, gdy jest to zabawa. Najłaskawszą i najskuteczniejszą metodą jest trening oparty na nagrodach, który polega na nagradzaniu psa smakołykiem, gdy wykonuje pożądane działanie.
  
  
• Proces Uczenia: Proces ten polega na wielokrotnym powtarzaniu procedury, w której pies otrzymuje polecenie, a następnie jest nagradzany smakołykiem w trakcie dobrego zachowania lub tuż po nim. Z czasem pies zacznie reagować na polecenie bez potrzeby otrzymywania nagrody, ponieważ zrozumie, że pożądane zachowanie przynosi pozytywne konsekwencje.

• Cel: Głównym celem jest sprawienie, aby pies chciał zachowywać się w pożądany sposób ponownie, zmotywowany perspektywą otrzymania nagrody.

Podstawowe informacje dotyczące klikera treningowego dla psa

Trening z klikerem jest metodą treningową opartą na nagrodach, w której używa się klikera do zasygnalizowania psu, że wykonał on właściwą czynność. 

• Zasada Działania: Trening z klikerem działa, ponieważ pies uczy się kojarzyć dźwięk klikera (klik) z nagrodą (taką jak smakołyk). Z czasem sam dźwięk klikera staje się nagrodą dla psa.

• Proces Nauczania: Na początku każde kliknięcie jest zawsze następujące po nagrodzie, aby pies zrozumiał, że jest to pozytywne zjawisko. Z czasem można zmniejszyć częstotliwość oddzielnych nagród, ponieważ klik staje się sam w sobie nagrodą.
  
  
• Precyzja w Nauczaniu: Głównym celem użycia klikera zamiast samej nagrody jest to, że pies wie dokładnie, kiedy zrobił coś dobrze. Dźwięk klikera służy jako "znacznik" dobrej zachowania, wskazując dokładny moment, w którym pies zrobił coś dobrze, co pomaga uniknąć dezorientacji.
  
  
• Przewagi nad Tradycyjnym Treningiem: Niektóre osoby wolą tę metodę niż tradycyjny trening, ponieważ może to pomóc psom uczyć się szybciej. W tradycyjnych metodach nagradzania, pies może być zdezorientowany, ponieważ może wykonać inną czynność przed otrzymaniem nagrody, co może prowadzić do nieporozumień.

• Zapobieganie Otyłości: Inna zaleta tej metody to fakt, że jeśli pies preferuje nagrody w postaci jedzenia, trening z klikerem może pomóc uniknąć otyłości, ponieważ z czasem potrzeba mniej smakołyków, gdy klik staje się sam w sobie nagrodą.

Trening z klikerem ma wiele zalet. Po pierwsze, jest to metoda przyjazna dla psa, która nie stosuje przymusu ani kar. Po drugie, jest to metoda skuteczna, ponieważ kliker jest bardziej precyzyjny i szybszy niż głos lub gest właściciela. Po trzecie, jest to metoda uniwersalna, która może być stosowana do nauczania psa różnych umiejętności, od podstawowych komend po triki i sztuczki.


Aby skutecznie używać klikera w treningu psa, należy pamiętać o kilku zasadach:

• Zakodować klikera. Zanim zaczniemy uczyć psa komend lub zachowań z użyciem klikera, musimy sprawić, aby kojarzył on dźwięk klikera z nagrodą. Możemy to zrobić poprzez klikanie i natychmiastowe podawanie psu smakołyka kilka razy pod rząd. Powtarzamy to ćwiczenie kilka razy dziennie przez kilka dni, aż zauważymy, że pies reaguje na dźwięk klikera entuzjazmem i oczekiwaniem nagrody.
  
  
• Klikać w odpowiednim momencie. Kiedy już mamy zakodowany kliker, możemy przejść do szkolenia właściwego. Ważne jest, aby klikać dokładnie w chwili, kiedy pies wykonuje pożądane zachowanie lub komendę. Nie klika się przed ani po wykonaniu zadania, tylko w trakcie. Jeśli pies nie zrobi tego, czego oczekujemy, nie klika się i nie nagradza się go.
  
  
• Nagradzać za każdy klik. Kiedy używamy klikera w treningu psa, musimy być konsekwentni i nagradzać psa za każdy klik. Nie możemy pomijać nagrody ani opóźniać jej podania. Nagroda powinna być podana zaraz po kliknięciu i powinna być atrakcyjna dla psa.
  
  
• Stopniować trudność i zmniejszać częstotliwość klikania. Kiedy pies nauczy się wykonywać daną komendę lub zachowanie na sygnał klikera, możemy stopniowo zwiększać trudność zadania lub zmieniać warunki treningu. Możemy też zmniejszać częstotliwość klikania i nagradzania, aby pies nie był uzależniony od klikera i nagrody. Możemy np. klikać i nagradzać tylko za lepsze wykonanie zadania lub za wykonanie kilku zadań pod rząd.

Podnieś poziom trudności treningu z klikerem

Trening z klikerem może być również używany do nauczania psa bardziej skomplikowanych zadań, nie tylko prostych komend:

• Trening w Etapach (Kształtowanie Zachowania): podział skomplikowanego zadania na mniejsze etapy i nauczanie psa krok po kroku, co jest znane jako "kształtowanie" zachowania. Każdy etap powinien być opanowany zanim przejdziemy do następnego.

• Przykład Kształtowania Zachowania: proces nauczania psa, jak po komendzie "łóżko" przejść do swojego łóżka i się na nim położyć. Proces ten zaczyna się od klikania i nagradzania psa za spojrzenie na łóżko po usłyszeniu komendy, a następnie stopniowe przechodzenie do kolejnych etapów, aż pies nauczy się całego procesu.

• Zakończenie Klikania dla Poprzedniego Etapu: Gdy pies przechodzi do nowego etapu, klikanie za poprzedni etap powinno zostać zakończone.

• Wsparcie Dodatkowymi Technikami: w trakcie treningu można używać dodatkowych technik, takich jak wskazywanie palcem lub wabienie, aby ułatwić psu zrozumienie niektórych etapów.

• Zaangażowanie Mentalne Psa: Trening z klikerem jest najskuteczniejszy, gdy pies jest bardzo zaangażowany mentalnie i ciekawy. Sesje treningowe mogą wymagać skrócenia, ponieważ pies może łatwo się frustrować, jeśli nie jest w stanie zrozumieć następnego etapu.

• Korzyści z Lekcji Treningowych: Jeśli trener jest niepewny, jak rozbić zadanie na mniejsze etapy, zarówno pies, jak i trener mogą skorzystać z lekcji treningowych, gdzie mogą używać klikerów wraz z innymi pozytywnymi technikami treningowymi.

Zdaniem eksperta

Trening z klikerem jest polecany przez wielu ekspertów — behawiorystów i weterynarzy — jako skuteczna i przyjemna metoda szkolenia psa. Jeśli chcesz spróbować tej metody, potrzebujesz tylko klikera (możesz go kupić w sklepie zoologicznym) i smakołyków dla psa.

Alyssa Walker, certyfikowana trenerka psów z Nowego Jorku, uznaje trening z klikerem za skuteczną metodę szkolenia psów, opartą na zasadach warunkowania operacyjnego, które opisuje jako sposób, w jaki zwierzęta uczą się z konsekwencji pewnych zachowań. Oto kilka kluczowych punktów, które autorka podkreśla:

• Połączenie z Nagrodami: Trening z klikerem powinien być ściśle związany z nagrodami. Dźwięk klikera natychmiast informuje psa, że wykonane przez niego działanie zostanie nagrodzone. Aby to podkreślić, kliknięcia powinny być często przeplatane podawaniem smakołyków, aby kliker nie stracił swojej skuteczności. Alyssa Walker zaleca użycie mocnych nagród, szczególnie w początkowych etapach treningu.
  
  
• Zacznij w Spokojnym Otoczeniu: Trening powinien rozpocząć się w cichym miejscu, bez rozpraszających elementów, najlepiej gdy pies jest głodny.
  
  
• Wprowadzenie Klikera: Na początku, trzeba przedstawić psu kliker, klikając go i natychmiast oferując psu smakołyk. Proces ten powinien być powtarzany kilka razy.
  
  
• Testowanie Reakcji Psa: Można przetestować, czy pies zrozumiał związek między kliknięciem a nagrodą, sprawdzając jego reakcję na kliknięcie w momencie, gdy nie zwraca na nas uwagi.
  
  
• Klikanie dla Podstawowych Komend: Walker sugeruje nauczanie psa podstawowych komend, używając klikera. Ważne jest, aby kliknąć w dokładnym momencie, gdy pies wykonuje pożądane działanie, a następnie oferować nagrodę i pochwałę.
  
  
• Zaawansowany Trening z Klikerem: Kliker może być również używany do bardziej zaawansowanego treningu, pozwalając na nagradzanie psa za małe kroki w kierunku ostatecznego zachowania.
  
  
• Problemy i Ugruntowanie Zachowania: Walker zwraca uwagę na kilka potencjalnych problemów związanych z treningiem z klikerem, w tym konieczność zachowania precyzyjnej koordynacji wzrokowo-ruchowej i pełnej uwagi, a także znaczenie pochwały w procesie treningowym.*

* How to Clicker Train Your Dog, Jenna Stregowski, RVT; artykuł dla portalu The Spruce Pets